Hindistan'ın Madhya Pradesh eyaletindeki küçük bir kasabada, açıklanamayan bir dizi çocuk mevti, lokal sıhhat çalışanlarında telaş yarattı.
Yaşları 1 ile 6 ortasında değişen en az 11 çocuk, yaygın kullanılan bir öksürük şurubu içtikten birkaç gün sonra hayatını kaybetti. Yetkililer, içme suyundan sivrisineklere kadar her şeyi test etti. Çocukların böbreklerinin iflas etttiği ortaya çıktı.
BBC'nin aktardığına nazaran haftalar sonra, güneydeki Chennai kentindeki bir devlet laboratuvarı, bu şurubun, ilaçlarda asla bulunmaması gereken toksik bir endüstriyel çözücü olan yüzde 48,6 oranında dietilen glikol içerdiğini tespit etti. Bu zehirli alkolü tükettikten sonra böbrek yetmezliğinin yaygın olarak görüldüğü biliniyor.
Madhya Pradesh ile sonlu kalmadı. Komşu Rajasthan eyaletinde, çok küçük çocuklar için inançlı olmayan bir öksürük kesici olan, lokal üretim Dextromethorphan şurubunu içtikten sonra hayatını kaybettiği argüman edilen iki küçük çocuğun vefatı öfkeye yol açtı. Hükümet, olayla ilgili soruşturma başlattı.
TAVSİYE EDİLMEYENLER BERBATA KULLANILDI
Yıllar boyunca, Hindistan'da üretilen öksürük şuruplarında bulunan dietilen glikol, onlarca çocuğun hayatına mal oldu. 2023 yılında, dietilen glikol ile kirlenmiş Hint şurupları, Gambiya'da 70 ve Özbekistan'da 18 çocuğun vefatına neden oldu.
Aralık 2019 ile Ocak 2020 ortasında, Hindistan idaresindeki Keşmir'in Jammu kentind, 5 yaşın altındaki en az 12 çocuğun öksürük şurubundan öldüğü tez edildi ve aktivistler meyyit sayısının daha yüksek olabileceğini öne sürdü. Geçmişte de yüksek dozlarda öfori yaratabilen ve bağımlılığa yol açabilen hafif bir opioid olan ve küçük çocuklara tavsiye edilmeyen kodein içeren öksürük şuruplarının berbata kullanımı görülmüştü.
Banjul'da 2022'de toplanan öksürük şurupları.
"ÖKSÜRÜK ŞURUBU PAZARI BÜYÜYECEK"
Ancak eleştirmenler, sorunun çok reçete yazılmasından daha derin olduğunu söylüyor. Her yeni trajedi, Hindistan'ın ilaç kontrol sistemindeki çürümeyi ortaya çıkarıyor. Market Research Future'a nazaran, Hindistan öksürük şurubu pazarı 2024'te 262,5 milyon dolardan 2035'te 743 milyon dolara çıkarak yıllık bileşik yüzde 9,9 oranında büyüyecek.
On yıllardır tabipler bu şurupları reçete ediyor ve hastalar da kullanıyor, lakin birçoklarının pek yarar sağlamadığı ve potansiyel olarak önemli ziyanlar verebildiği öne sürülüyor.
Boğaz ağrısı ve inatçı öksürük için süratli rahatlama sağlayan bir eser olarak pazarlanan bu tatlı şuruplar, şeker, renklendirici ve tatlandırıcı ile antihistaminikler, dekonjestanlar ve balgam söktürücülerden oluşan bir karışımı içeriyor. Pratikte, bunların çok fazla yarar sağladığına dair deliller az olduğu, birçok öksürüğün birkaç gün içinde resen düzeldiği belirtiliyor.
"HAVA YOLLARINI AÇAN İLAÇLAR DAHA ETKİLİ"
Mumbai'de vazife yapan çocuk tabibi Rajaram D Khare'ye nazaran, kirliliğin giderek arttığı Hindistan kentlerinde çocuklarda görülen inatçı öksürüklerin birden fazla enfeksiyondan değil, alerji ve alt teneffüs yollarının tahrişinden kaynaklanıyor.
Dr. Khare, bu cins öksürüklerin bronkodilatörlere (hava yollarını açan ilaçlar) en uygun halde cevap verdiğini fakat birçok tabibin hala sonlu bir rahatlama sağlayan şuruplara güvendiğini söyledi.