Bursa Büyükşehir Belediyesi, TMMOB Kent Plancıları Odası, Bursa Teknik Üniversitesi ve Bursa Planlama Ajansı iş birliğiyle ‘Değişimin Eşiğinde’ temasıyla hazırlanan Dünya Şehircilik Günü 49. Kolokyumu, alanında uzman isimlerin katıldığı paneller, oturumlar, bildiriler, forumlar, çalıştaylar ve sergilerle devam ediyor.
“Plan, birçok şey tabir ediyor”
MBB ve Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey de moderatörlüğünü Yaman Kaya’nın yaptığı ‘Bursa Mahallî Oturumu’ paneline konuşmacı olarak katıldı. En başta ülkedeki planlama anlayışının tartışılması gerektiğini söyleyen Lider Mustafa Bozbey, Cumhuriyet’in birinci yıllarından 1950’ye kadar olan kısımda devletin örnek alınacak kent planlaması çalışmaları yaptığını, 1950’den sonra ise önemli sıkıntılar yaşandığı lisana getirdi. 1960’tan sonra Bursa’nın yazgısının de kent plancılığı açısından değiştiğini belirten Lider Mustafa Bozbey, ağır göçler ve kaçak yapılaşmayla birlikte Bursa’nın çehresinin büsbütün değiştiğini söz etti. Dağdan bakıldığında artık ‘Yeşil Bursa’ değil ‘Gri Bursa’ görüldüğünü anlatan Lider Bozbey, “Plan, aslında birçok şey tabir ediyor. Planlama anlayışımızı geliştirmediğimizde, kentleri insanların yaşamaktan zevk alacağı yerlere dönüştürmedikçe halkı keyifli edemeyiz. Bursa’nın nüfusu şu anda 3.3 milyona ulaştı. Bizler günlük bilgileri ele alarak Bursa’nın geleceğini planlamak gerektiğinin kaide olduğunu söylüyoruz. Bursa bu vakte kadar daima yatay büyümüş. Alternatif ulaşım alanları oluşturulamamış. Ovayı koruyalım derken diğer yerler kaçak inşaatlara teslim edilmiş” diye konuştu.

“Planlamalar, bütüncül bakış açısıyla yapılmalı”
Bursa’nın nüfusu artarken su konusunun da planlanmadığı için bugün su ıstırabı yaşandığına dikkat çeken Lider Mustafa Bozbey, dataların 1998 yılından itibaren kentteki yağış ölçüsünün azaldığını gösterdiğini lisana getirdi. Siyasal erkin kentlerin planlı bir biçimde gelişmesinin önünde bir sorun olduğunu söz eden Lider Mustafa Bozbey, “Marmara Bölgesi’ne 30 milyon insan yığıldı. Artık müsilaj üzere bahislerden bahsediyoruz. Kent ve ülke planlamasının aslında bütüncül bir bakış açısıyla yapılması gerektiğini gösteriyor. Bursa’yı planlarken, Bursa’nın etrafındaki tesirleri de göz önüne almalıyız. Marmara’yı da bütüncül bir formda ele almalıyız. Bu türlü yapılırsa Bursa’da, öteki kentler de kazanır ve beşerler memnun olur” dedi.

“Bizler bir ‘Kent Anayasası’ oluşturuyoruz”
Göreve geldikten sonra Bursa Planlama Ajansı’nı kurduklarını hatırlatan Lider Mustafa Bozbey, ilerleyen süreçte Türkiye’de örneği olmayan Akademik Müşavere Kurulu’nu oluşturduklarını söyledi. Böylece planlama süreçlerinin yalnızca lidere yahut siyasi iradeye bağlı kalmadığının altını çizen Lider Bozbey, toplumun büyük kesitinin de kentin geleceğine katkı sağlamış olduğunu lisana getirdi. Bursa’yı uzun vadeli planlamak zorunda olduklarını belirten Lider Mustafa Bozbey, “2050 vizyonlu 1/100.000 Ölçekli Etraf Sistemi Planı’nı hazırlarken vatandaşlarla, sanayicilerle, akademik odalarla, sivil toplum kuruluşlarıyla konuşuyoruz. Uzlaşı kültürüyle herkesin kelamının yer aldığı bir 'Kent Anayasası' hedefliyoruz. 17 sektörel çalışma gurubu kuruldu. Her bir bölümle ilgili arkadaşlarımız ağır bir çalışma yaptılar. Her bir bölümle bir ortaya gelip son basamakta tekrar kıymetlendirme aldılar. İnternette bir portal oluşturarak herkesin şikayet ve tekliflerini lisana getirmesini sağlayacağız. Bizler bir ‘Kent Anayasası’ oluşturuyoruz. Bu çalışmaya öncelikle Bursalıların sahip çıkması lazım. Ovadaki her kaçak yapı, ovanın katledilmesi demektir. Suyumuzun azalması demektir. Meselelerin büyümesi demektir. Biz, şimdiki bilgiler üzerinden planı hazırlıyoruz. Bu plana herkesin sahip çıkmasını bekliyoruz” diye konuştu.

“Topraklarımızın her bir metrekaresini korumak zorundayız”
Yaşanan tüm meselelerinin tahlilinin, kent planlamasından geçtiğini aktaran Lider Mustafa Bozbey, kentsel dönüşüm uygulamalarında da mahallenin dokusunu bozmamaya, komşuluk münasebetlerinin devam etmesine, kentsel gereksinimlerin giderilebilmesine değer verdiklerini anlattı. JICA ile yürütülen projenin kıymetli olduğuna vurgu yapan Lider Mustafa Bozbey, çalışmalarla birlikte ‘Bursa Modeli’ oluşturmaya çalıştıklarını, sanayi bölgelerinin de projeye dahil edildiğini belirtti. Dağ yöresinde toprakların neredeyse üçte birinin üçüncü ele geçtiğine, Yenişehir üzere bölgelerde ise oranın üçte birden fazla olduğuna dikkat çeken Lider Mustafa Bozbey, “Tüm bunlara karşın tarımı desteklemek için çok önemli çaba sarf ediyoruz. Birçok mevzuda takviye veriyoruz. Aile işletmelerini çoğaltmaya çalışıyoruz. Tarlaların boş bırakılmamasını istiyoruz. Gerekirse eseri satın alıyoruz. Çiftçi güzel bir gelir elde ederse toprağını da satmayacaktır. Gençlerin de tarıma yönelmesini sağlamalıyız. 2050 vizyonlu Etraf Tertibi Planı’nda mutlaka tarımın özel bir yeri var. Topraklarımızın her bir metrekaresini korumak zorundayız. Bizler bu anlayışa sahibiz. Biz tarımı, tabiata, havamızı, suyumuzu koruyarak; kentimizi insanların keyifle yaşayacağı bir ortama getirerek süreci yönetmek istiyoruz” dedi.
Oturumun akabinde Türkiye’nin farklı kentlerinden kolokyuma katılan belediyelerin kent planlama temalı stantlarını ziyaret eden Lider Mustafa Bozbey, çeşitli okulların öğrencileri tarafından hazırlanan sergiyi de gezerek yetkililerden bilgi aldı.
"Bursa modeli, Türkiye'ye örnek olacak"
6 Kasım 2025 , Perşembe
