Küresel piyasalarda, yapay zeka ve teknoloji şirketleri paylarının çok pahalandığı ve yakın periyotta bir düzeltme yaşayabileceğine yönelik öngörülerin artmasıyla negatif bir seyir öne çıkarken, bugün ABD'de açıklanacak ADP özel bölüm istihdamı raporundaki datalar yatırımcıların odağında bulunuyor.
Küresel hisse piyasalarında yatırımcı odağının, ABD-Çin ortasındaki ticaret uyuşmazlıklarında tahlile ulaşılacağına dair iyimserliklerden, teknoloji paylarında yaşanabilecek bir düzeltmenin genele yayılabileceği kaygılarına hakikat kaydığı görüldü.
ABD'de Morgan Stanley ve Goldman Sachs'ın da ortalarında bulunduğu birtakım Wall Street yöneticilerinin, piyasalarda düzeltme olabileceği uyarısı yatırımcıların risk iştahını törpüledi.

Öte yandan, ABD'de hükümetin yine açılma sürecinin sonuçlanamaması, ekonomik data akışında gecikmelere neden olmayı sürdürüyor. Bilhassa, bu haftanın bilgi takviminde yer alan tarım dışı istihdam verisinin yüksek ihtimalle açıklanmayacak olması yatırımcıların ülke iktisadının gidişatına yönelik bilgi edinmesini kısıtlarken, ABD Merkez Bankasının (Fed) adımlarına yönelik beklentilerin şekillenmesini de zorlaştırıyor.
Analistler, bugün yayımlanacak ADP özel bölüm istihdam bilgilerinin, ABD iktisadının gidişatına ait kıymetli göstergeler sunması nedeniyle yatırımcıların odağındaki esas gündem unsurlarından biri olduğunu belirterek, kelam konusu datalardan alınacak sinyallerin Fed'in atacağı adımlara yönelik ipuçları sağlayabileceğini kaydetti.
Bunun yanı sıra, geçen ay, Fed Başkanı Jerome Powell'ın verdiği "aralık ayına ait faiz indirimden uzağız" iletisi piyasalarda Fed'e yönelik gevşeme öngörülerini azaltırken, Fed yetkililerinden gelen "temkinli" iletiler da bu görünümün pekişmesinde rol oynadı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in aralık ayında yüzde 73 ihtimalle siyaset faizini 25 baz puan indirmesi beklenirken, bankanın gelecek yılda ise toplamda 2 faiz indirimine gitmesi varsayım ediliyor.
Bu gelişmelere ek olarak ABD Yüksek Mahkemesi'nde bugün, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergilerini Memleketler arası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamındaki yetkilerini aşarak getirip getirmediğine ait kelamlı duruşma yapılacak.
Bu gelişmeler, tahvil ve hisse piyasalarındaki fiyatlamalara yansırken, altına olan talep güçlendi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,09'a inerken, şu sıralarda ise gerilemeye devam ederek yüzde 4,07'de bulunuyor.
Dolar endeksindeki güçlenme de dikkati çekiyor. Doların öteki para üniteleri karşısındaki bedelini ölçen endeks, dün Fed'in faiz indirim sürecine ait belirsizliklerle ağustos ayından bu yana birinci kere 100,2 düzeyini gördü. Dolar endeksi yeni süreç gününde ise yüzde 0,1 düşüşle 100,1 düzeyinde.

Güçlü doların altının alternatif maliyetini artırmasına rağmen, global cephede artan riskler altın talebini destekliyor. Altının ons fiyatı şu sıralarda yüzde 0,8 artışla 3 bin 970 dolarda bulunuyor.
Analistler, Fed'in faiz indirimlerine ait öngörüler gücünü kaybetse de hala masada olduğunu ve bunun altın fiyatlarını desteklediğini belirterek, pay senedi piyasalarındaki sert düşüşlerden ötürü yatırımcıların altın ve tahvil üzere inançlı liman varlıklara talebinin artabileceğini söyledi.
Merkez bankalarının altın alımlarına devam etmesinin de orta vadede altın fiyatlarını destekleyebileceği öngörülüyor. Brent petrolün varili de yüzde 0,2 yükselişle 64,3 dolarda süreç görüyor.
Bunlara ek olarak dünya genelinde hızlanan bilanço dönemi da yatırımcıların odağında bulunan bir diğer bahis olurken, pazartesi piyasaların kapanışının akabinde bilançosunu açıklayan yapay zeka alanındaki öne çıkan şirketlerden Palantir Technologies’in payları, finansal sonuçlarının beklentileri aşmasına ve varsayımlardan güçlü bir gelir öngörüsünde bulunmasına karşın yaklaşık yüzde 8 paha kaybetti.
Ulaşım uygulaması Uber'in payları de üçüncü çeyrek gelirinin beklentilerin üzerinde gelmesine karşın yüzde 5,1 düştü.
Bu gelişmelerle, New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 1,17, Nasdaq endeksi yüzde 2,04 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,53 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif başladı.
Avrupa borsaları dün satış yüklü seyrederken, gözler bugün ABD'deki istihdam raporunun yanı sıra Avro Bölgesinde açıklanacak eylül ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisi yakından takip edilecek.
Analistler, Fed'in faiz görünümüne ait varsayımlar ve ABD'de teknoloji şirket paylarının çok değerlemesine yönelik tasaların Avrupa'daki negatif görünümde tesirli olduğunu belirterek, bölgedeki siyasi ve jeopolitik gelişmelerin de yatırımcı kararlarını yönlendirdiğini kaydetti.
Öte yandan, İngiltere'de Maliye Bakanı Rachel Reeves'in geniş kapsamlı vergi artışlarının önünü açacağına yönelik öngörüler ülke piyasalarında satış baskı oluşturuyor. Bakan Reeves, geçen yılki bütçesinde 40 milyar sterlinle rekor vergi artışına gitmişti.

Bunun yanında Avrupa Birliği (AB) Komitesinin Genişlemeden sorumlu üyesi Marta Kos, AB üyelik sürecinde Karadağ, Arnavutluk, Moldova ve Ukrayna'nın en fazla yol kaydeden aday ülkeler olduğunu bildirdi.
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,14, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,09, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,52 ve Almanya'da DAX 40 yüzde 0,76 geriledi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.
Asya borsalarında Çin hariç satış yüklü bir görünüm hakimken, bölgedeki haber akışına nazaran Çin, 10 Kasım'dan itibaren ABD eserlerine uygulanan yüzde 24'lük gümrük tarifesini bir yıl askıya alacak.
ABD'deki teknoloji paylarına yönelik düzeltme yaşanabileceğine dair değerlendirmeler bölge piyasalarında satış baskısı oluşumuna neden olurken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 6'nın üzerinde paha kaybettikten sonra toparlandı.
Öte yandan Japonya Merkez Bankası (BoJ), 18-19 Eylül'deki toplantı tutanaklarını yayımladı. Tutanaklarda, Japonya iktisadının, kısmen bir ölçü zayıflık görülse de, ölçülü bir toparlanma gösterdiği bildirildi.
Bölgede bugün açıklanan datalara nazaran, Çin'de hizmet kesiminde yavaşlama görüldü. Ülkede, ekim ayı RatingDong hizmet bölümü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 52,6, bileşik PMI da 51,8 ile evvelki aya nazaran azalma kaydetti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,8, Güney Kore'de Kospi endeksi de yüzde 3,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi de yüzde 0,3 düşerken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 arttı.
Dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,32 düşüşle 10.914,10 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışına nazaran yüzde 0,1 geriledi.
Dolar/TL, dün 42,0920'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının çabucak altında 42,0890'dan süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde bilgi gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Almanya'da fabrika siparişleri, Avro Bölgesinde ÜFE, ABD'de ADP özel bölüm istihdamı ile mortgage müracaatları ve dünya genelinde hizmet kesimi ile bileşik PMI datalarının takip edileceğini belirtti.
ABD'de bugün kamu kurumlarına ilişkin açıklanacak bilgilerin federal hükümetin kapalı olması sebebiyle erteleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.800 ve 10.700 düzeylerinin takviye, 11.000 ve 11.100 düzeylerinin ise direnç pozisyonunda olduğunu söz etti.
