Özellikle ikinci el araç alım satımında süreçler süreksiz bir mühlet için halk ortasında “helvacı kağıdı” olarak isimlendirilen resmiyeti bulunmayan kağıtlarla yapılıyor. Lakin, süreksiz müddet için de olsa bu formda yapılan süreçler, gelecekte kimi meseleler ortaya çıkarabiliyor. Bu yazımızda, okuyucularımızın bu cins süreçler nedeniyle sıkıntıyla karşılaşmamaları için hususa dikkatlerini çekmeyi amaçlıyoruz.

RESMİ SATIŞIN ÖNEMİ

Motorlu taşıtlarda mülkiyet trafik siciline tescille kazanılıyor. Satın alınan bir aracın trafik siciline tescili için satış yahut bölüm sürecinin noterden yapılması gerekiyor. Bilhassa ikinci el aracın birden fazla el değiştirmesi kelam konusu olduğunda, noter satışı yapılmadan süreç yapılmasına sıklıkla rastlanıyor. Bu durumda taşıt sahibi ile taşıtı fiilen devralan ortasında helvacı kağıdı olarak nitelendirilen kolay bir kontrat yapılıyor.

Kimi vakit da aracını satan kişi “müşteriyi kaçırmamak için” aracın noter satışının sonradan yapılmasına razı olmaktadır. Saydığımız durumlar dışında, aracın resmi satışının daha sonra yapılmasını sağlamak emeliyle noterden “satış vekâleti” verilmesi de sıklıkla rastlanan durumlar ortasında. Aracını elden çıkaranlara tavsiyemiz, aracın noter satışını yaparak araçlarını devretmeleri. Aksi halde ileride çeşitli sürprizlerle müsabakaları kelam konusu...

VERGİ ARAÇ SAHİBİNE AİT

Aracını noter satışı dışındaki bir yolla devredenlerin karşılaşabilecekleri birinci sürpriz vergi sürprizi. Taşıt sahipleri her yıl belirlenen tarifeye nazaran Motorlu Taşıtlar Vergisi ödemek zorundalar. Taşıtını “resmen” devretmeyenler için bu vergi, aracın hukuksal sahibi olmaları nedeniyle isimlerine tahakkuk ediyor.

Aracı fiilen devredenlerle devralanlar ortasında yapılan kontratların bu noktada hiçbir tesiri yok. Zira özel kontratlar vergi dairesi açısından bağlayıcı değil. Bilhassa yıllarca resmi olarak devredilmeyen araçlarda, bu durum bölümü yapmayı ihmal edenler açısından istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarabiliyor. Bilhassa, resmen üzerinde kayıtlı gözüken aracın kullanılamaz hale gelmesi, kıymetten düşmesi durumunda ödenmek zorunda kalınan vergiler, aracın pahasını katlayabiliyor.

HURDALARIN KAYDI SİLİNMEZSE

Araçların ekonomik ömürlerini tamamlaması yahut kaza sonucu hurdaya çıkması halinde araç sahipleri araçlarını ya terk etmekte ya da hurdacıya satmaktadır. Bu durumda da resmi satış yapılması yahut aracın trafik sicilinden kaydının sildirilmesi gerekiyor. Bu durumdaki araçların noterden resmi olarak satılması halinde ayrıyeten trafik kaydının sildirilmesine gerek yok. Noter satışı ile birlikte bütün sorumluluk taşıtın yeni sahibine geçiyor.

Ancak bilhassa hurdacıya yapılan zamanlarda noter satışı yapılmamışsa kesinlikle trafik sicilinden kaydın sildirilmesi gerekiyor. Aksi halde yıllar sonra hatırı sayılır bir vergi sürprizi ile karşılaşılması kelam konusu.

TRAFİK KAZASI RİSKİ

Taşıtını resmen devretmeyenlerin karşılaşabilecekleri başka bir sürpriz ise ziyan sorumluluğu. Taşıtın kaza sonucu diğerlerinin malına ya da canına ziyan vermesi halinde, Karayolları Trafik Kanunu’na nazaran taşıtın resmi sahibi de kazayı yapanla birlikte sorumlu tutuluyor.

Bütün bu durumlar göz önüne alındığında taşıt satanların istenmeyen sürprizlerle karşılaşmamak için satış sürecini resmi yoldan ve derhal yapmaları son derece önemli…