Raporu kamuoyuna açıklayan EMEDFED Genel Lider Yardımcısı ve Bursa Emekli ve Emekçiler Derneği Başkanı Sedat Hastürk, durumu şu sözlerle özetledi:
“Bu bir siyasi polemik değil, toplumsal çöküşün habercisidir. Bursa’daki milyonlar artık yaşam gayreti veriyor.”
“Bursa Üretiyor, Fakat Üretenler Yoksullaşıyor”
Raporun girişinde Bursa’nın Türkiye ekonomisindeki stratejik rolü vurgulanarak, emeğin karşılığını alamadığına dikkat çekildi.
Sedat Hastürk, “Bursa üretiyor lakin üretenlerin alın teri karşılık bulmuyor.” diyerek, üretim gücü ile çalışanların ömür şartları ortasındaki uçuruma dikkat çekti.
EMEDFED tarafından yürütülen saha araştırmaları, Bursa Kent Kurulu Emekliler Çalışma Kümesi bilgileri ve binlerce üyenin geri bildirimleriyle hazırlanan rapor, kentin toplumsal dokusunu tehdit eden problemleri tek tek ortaya koyuyor.
1. Emeklilerin Temel Problemleri – “İnsanca Ömür Krizi”
Maaşlar Açlık Hududunun Altında
Raporda en çarpıcı tespit, emekli maaşlarının artık “geçim aracı” olmaktan çıkması oldu. Sedat Hastürk, kök maaş uygulamaları ve düşük artırım oranlarının, milyonlarca emekliyi açlık sonunun altına ittiğini belirtti:
“Bursa üzere yüksek ömür maliyetine sahip bir kentte, kiralar ve faturalar emeklinin elini kolunu bağlamış durumda. TOKİ dışındaki bölgelerde kiralar denetimden çıktı. Emeklilerimiz artık kent merkezlerinden sürülüyor.”
2025 Emeklilik Uçurumu Yaklaşıyor
Hastürk, 2025’te emekli olacak vatandaşları bekleyen *“emeklilik uçurumu”*na da dikkat çekti:
“Yeni emekliler, Aylık Bağlama Oranları (ABO) ve büyüme suratı hesaplamalarındaki adaletsizlik nedeniyle, bir yıl evvel emekli olanlardan yüzde 30-35 daha düşük maaş alacak. Bu, toplumsal adaletin açık ihlalidir. EYT ile kazanılan haklar fiilen gasp ediliyor.”
Ulaşımda Onur Krizi
Raporda, 65 yaş üstü vatandaşların ulaşımda yaşadığı onur kırıcı uygulamalara da yer verildi:
“Yasal hak olmasına karşın kimi özel halk otobüsü sürücülerinin keyfi tavırları, yaşlı yurttaşlarımızı rencide ediyor. 65 yaş kartına vize fiyatı uygulamak bir hak ihlalidir. Emekliler lütuf değil, onurlu hizmet istiyor.”
Ayrıca, emeklilerin sosyalleşebileceği kamusal alan ve tesislerin yetersizliği de raporda “toplumsal izolasyonu derinleştiren” bir sorun olarak gösterildi.
“Bursa’nın nüfusu milyonları bulmuşken, emeklilerin bir çay içip gazete okuyabileceği kamuya açık toplumsal tesis sayısı yok denecek kadar az.”
2. İşçilerin Sıkıntıları – “Geçim ve Garanti Krizi”
Vergi Adaletsizliği: Artırım Devlete Gidiyor
Rapor, çalışan kesitteki gelir erimesine yol açan vergi sistemi adaletsizliğini de gündeme taşıdı.
Hastürk, yapılan maaş artışlarının büyük kısmının vergi dilimleri nedeniyle eridiğini belirterek, şunları söyledi:
“Her yıl verilen artırım, daha yılın ortasında vergiye gidiyor. Ücretliler, artan vergi yükü nedeniyle artırımlı maaşını cebine koyamadan geri devlete iade ediyor. Bu tablo artık sürdürülemez.”
Raporda ayrıyeten, taşeronlaşma, kayıt dışı istihdam, düşük fiyatlı çalışma, toplumsal teminat eksiklikleri ve işsizlik oranlarındaki artış da vurgulandı.
“Bursa, Türkiye’nin üretim üssü lakin emekçinin, ustanın, memurun huzur içinde yaşayabildiği bir kent olmaktan çıktı.”
EMEDFED’den Acil Aksiyon Planı Çağrısı
EMEDFED raporunun sonuç kısmında, hem merkezi hükümete hem de lokal idarelere “acil aksiyon planı” daveti yapıldı.
Federasyon, emekli ve çalışanlara yönelik 5 unsurluk teklif paketi sundu:
Emekli maaşlarının açlık sonunun üstüne çıkarılması, kök maaş sisteminin kaldırılması
Vergi adaleti ıslahatı – düşük gelirli çalışanlara yeni vergi dilimi düzenlemesi
Yerel idarelere “Emekli Dostu Şehir” programı uygulama zorunluluğu
Ulaşımda yaşa ve haklara hürmet eğitimi – özel halk otobüsü sürücülerine mecburî eğitim
Kamuya açık toplumsal alanların artırılması – emekli ömür merkezlerinin her ilçede açılması
Sedat Hastürk, davetini şu sözlerle tamamladı:
“Bursa’daki tablo, aslında Türkiye’nin aynasıdır. Biz yalnızca kendi kentimiz için değil, Türkiye’nin her köşesindeki emekli ve işçiler için bu raporu hazırladık. Artık geçinemiyoruz, ancak sesimizi duyuracağız.”
